Toplantıya Türk Konseyi Genel Sekreteri Baghdad Amreyev, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı ve Türk Ticaret ve Sanayi Odası (TCCI) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Azerbaycan Cumhuriyeti Ulusal Girişimciler Konfederasyonu (İşverenler) Teşkilatı Başkanı (ASK) Mammad Musayev, Kazakistan Uluslararası Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ayan Yerenov, Kırgız Cumhuriyeti Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Marat Sharshekeyev, Özbekistan Cumhuriyeti Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Birinci Yardımcısı İslam Djasimov ve Macaristan Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Dr. László Parragh katıldı.
Video konferans sırasında, Üye ve Gözlemci Devletlerin iş çevrelerinin Başkanları, COVID-19 salgınının olumsuz ekonomik etkilerini bertaraf etmek için hükümetler tarafından alınan tedbirler ve faaliyetlerin mevcut durumu, ticareti kolaylaştırma önlemleri, gümrük ve transit / lojistik prosedürlerin basitleştirilmesi hakkında bilgi alışverişinde bulundular. Taraflar ayrıca, TCCI kapsamında iş çevreleri arasında işbirliğinin güçlendirilmesi ve KOBİ’lerin geliştirilmesi konularında tavsiyelerde bulundular.
Genel Sekreter Baghdad Amreyev yaptığı açılış konuşmasında Azerbaycan hükümetini ve kardeş Azerbaycan halkını kazanılan zafer ve topraklarının işgalden kurtulması vesilesiyle tebrik etti.
TCCI’ın 2 Kasım 2020'de Bakü'de düzenlenen "Azerbaycan'da yeni bir sosyo- ekonomik kalkınma dönemi" başlıklı özel toplantısının, Türk Dünyasının iş çevrelerinin Azerbaycan ile dayanışmasını gösterdiğini kaydeden Genel Sekreter, Azerbaycan Cumhuriyeti Ekonomi Bakanlığı tarafından hazırlanan “Tek Eylem Planı” uyarınca, Türk Konseyi ve TCCI’ın Azerbaycan'ın azat edilmiş topraklarının yeniden inşası ve kalkınmasına yönelik tüm girişimlere katkıda bulunmaya hazır olduğunu bir kez daha yineledi. Genel Sekreter, TCCI üyelerine, henüz genç bir Teşkilat olan TCCI’ın rolünü güçlendirmek üzere gösterdikleri çaba, verdikleri değerli öneri ve katkılar vesilesiyle şükranlarını iletti.
B. Amreyev ayrıca, Türk Dünyasının tüm iş çevrelerinin amaçlarını yerine getirmek üzere oluşturulan TCCI'nin geniş gündeminin, yakın işbirliği gerektirdiğine işaret etti.
Bu itibarla Genel Sekreter, Üye Devletlerin ticaret içi ve sosyo-ekonomik kalkınması için yararlı, sürdürülebilir faaliyet, program ve projeleri yürütmek üzere, TCCI Sekretaryasının tam manasıyla operasyonel hale getirilmesinin, tüm TCCI Üyelerinin faaliyetlerinin deneyim paylaşımı yoluyla güçlendirilmesinin ve kurumlar arası işbirliğinin geliştirilmesinin öneminin altını çizdi.
Genel Sekreter, TCCI Üye Kuruluşlarını, Üye Devletler arasında karşılıklı ticareti, yatırımları, girişimciliği teşvik edecek yeni bir mekanizma olarak "Türk Ticaret Evleri" kurulması ve yanı sıra kadınlara ve genç girişimcilere gerekli desteği sağlayarak, onların ulusal ekonomik büyümeye katkılarını teşvik etmek üzere TCCI bünyesinde "Kadın ve Genç Girişimci Komiteleri"nin kurulması teşebbüslerini desteklemeye çağırdı. Sanayileşmenin ekonomik kalkınmadaki rolünü vurgulayan B.Amreyev, TCCI'nin Üye Devletlerde sanayi bölgeleri kurmak için ortak eylemlere odaklanmasını da önerdi.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı ve TCCI Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Türk Dünyasının ekonomik potansiyeline vurgu yaparak, Üye Devletlerin ticaret ve gümrük engelleri nedeniyle düşük ticaret hacmiyle hala potansiyelin gerisinde kaldığını belirtti. Ülkelerin, Üye Devletler arasında serbest ticaret rejimi oluşturarak, ticareti kolaylaştırıcı önlemler almalarının önemine değinen Hisarcıklıoğlu, Orta Asya'ya yapılan taşımalarda 'Orta Koridorun' daha aktif kullanılması ve Azerbaycan, Kazakistan ve Türkmenistan arasındaki ulaştırma hatlarının münasip ve rekabetçi fiyatlarla genişletilmesi çağrısında bulundu.
Azerbaycan Cumhuriyeti Ulusal Girişimciler Konfederasyonu (ASK) Başkanı Mammed Musayev, TCCI tarafından Türk Ticaret Evi modeli kurulması gibi somut projelerin hayata geçirilmesinin, Türk iş toplulukları arasında ticari bağların geliştirilmesi açısından önemli olduğunu vurguladı.
Macaristan Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı László Parragh, pandemi sebebiyle ulusal ekonomide yaşanan zorluklara değinerek, bu zorlukları yenmek ve ekonomik hayatı sürdürmek için, hem hükümet hem de Macaristan Ticaret ve Sanayi Odası tarafından yürütülen çalışmalar hakkında bilgi aktardı. Ticaret Odası Başkanı Parragh, Macaristan'ın Türk Konseyi Üye Devletleri ile ilişkilerine verdiği önemi ifade ederek, ekonomik ilişkilerin gelişen siyasi ilişkilere paralel olarak büyüdüğünü belirtti.
Kazakistan Cumhuriyeti Ulusal Girişimciler Odası "Atameken" Başkan Yardımcısı Ayan Yeremov, ekonomik büyümenin sağlanması için yüksek bir ekonomik potansiyelin ve iş çevrelerinin yakın işbirliğinin gerekli olduğunun altını çizerek, B2B iş forumları düzenlenmesi, dijital ekosistemler oluşturulması ve mal ve hizmet ticaretinin dijital dönüşümünün sağlanması için işbirliği yapmaya hazır olduklarını ifade etti.
A.Yeremov, son dönemde Türkistan'da gerçekleştirilen faaliyetlere ve yenilenme çalışmalarına değinerek, şehirdeki büyük ölçekli yatırım projelerinin uygulanması için iş çevrelerine yakın işbirliği çağrısında bulundu.
Kırgız Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Marat Sharshekeev de pandeminin sosyo-ekonomik hayata olumsuz etkilerini azaltmak için alınan tedbirler hakkında detaylı bilgi verdi. Hızlı bir toparlanma umduklarını belirten M. Sharshekeev, küçük ve orta ölçekli işletmelerin (KOBİ) karşılaştığı bazı sorunların Kırgızistan için çok önemli olduğunu ve bu nedenle KOBİ'lere öncelik verilmesi gerektiğini vurguladı.
Türk Konseyi'nin oynadığı önemli rolün altını çizen Özbekistan Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Birinci Yardımcısı Islam Djasimov, Konsey'in, pandemiye rağmen Üye Devletler arasında ekonomik ve ticari ilişkileri geliştirmek için kalıcı, güvenilir bir mekanizma olarak hareket ettiğini kaydetti.
I.Djasimov ayrıca, TCCI bünyesinde sağlam bir iş ortamı oluşturma, ticaret odalarının uyuşmazlık çözüm araçlarını ve tahkim mekanizmalarını etkin bir şekilde kullanma, e-ticareti daha da geliştirme ve mal ve hizmet ticaretini kolaylaştırma konusunda çevrimiçi eğitim verilmesi gerektiğini ifade etti.
Toplantı kapsamında, “Ticaret Borsaları Türkiye Modeli”, “KOBİ'ler ve E-Ticaret için Dijital Dönüşüm”, “Kadın ve Genç Girişimciler Komitelerinin Kurulması” ve “Türk Ticaret Evleri” konulu sunumlar katılımcılar tarafından yapıldı.
