Bakanlık ve Çalışma Grubu Toplantıları

Türk Konseyi, genç Türk nesillerinin mevcut eğitim sistemine dahil olmalarına yardımcı olacak özel programların geliştirilmesi ve uygulanması için Eğitim Bakanları Toplantıları düzenlemektedir. 2010 yılından bu yana, Üye Devletlerin Eğitim Bakanlarının yedi toplantısı yapılmıştır.

-    1. Eğitim Bakanları Toplantısı 10 Ağustos 2012 tarihinde Cholpon-Ata'da yapılmıştır. 
-    2. Eğitim Bakanları Toplantısı 22 Kasım 2013 tarihinde Eskişehir'de yapılmıştır.
-    3. Eğitim Bakanları Toplantısı 28 Kasım 2014 tarihinde Bakü'de yapılmıştır.
-    4. Eğitim Bakanları Toplantısı 5 Eylül 2015 tarihinde Astana'da yapılmıştır. 
-    5. Eğitim Bakanları Toplantısı 15 Mart 2019 tarihinde Bişkek'te yapılmıştır.
-    6. Eğitim Bakanları Toplantısı 4 Kasım 2021 tarihinde İstanbul'da yapılmıştır. 
-    7. Eğitim Bakanları Toplantısı 14 Haziran 2023 tarihinde Semerkand'da yapılmıştır. 

Semerkand toplantısında Bakanlar, OTS çerçevesinde uluslararası yarışmalar ve olimpiyatların düzenlenmesi, UNESCO’nun Taşkent Deklarasyonu'nda belirtilen görevlerin uygulanması, okul öncesi eğitimde ortaklık olanakları ve Kardeş Okullar İşbirliği Programı üzerine konuları tartışmışlardır. Ayrıca, Türk Üniversiteleri Birliği’nin Orkhun Değişim Programı ile ilgili mevcut durumu paylaşmışlar ve bu Programı güçlendirme ve iyileştirme yönündeki önlemler hakkında ortak bir anlayışa varmışlardır. Eğitim Bakanları bir sonraki toplantısının 2024 yılında Azerbaycan Cumhuriyeti'nde yapılmasını planlamaktadırlar.

Üniversiteler arası işbirliği

OTS Üye Devletlerinin üniversiteleri için mevcut iş birliğini güçlendirmeye yönelik bir üniversiteler arası birliğin yapılandırılması, kuruluşundan bu yana Türk Konseyi’nin gündeminde olmuştur. 

Bu bağlamda, 2011-2012 yılları arasında Sekreterya, bu fikri hayata geçirebilmek için hazırlık çalışmaları yapmıştır. Üye Devletler tarafından belirlenen üniversitelerden oluşan bir çekirdek kurucu grup oluşturulmuştur. Devlet Başkanlarının talimatları doğrultusunda, Üniversite Birliği'nin kurulması yönündeki çabalar önemli bir mesafe kat etmiştir. 1. Zirve’den itibaren, Devlet Başkanları, Türk Üniversiteleri Arası Birliği kurma girişimini memnuniyetle karşılamış ve bu tür projelerin bilimsel kurumlar, eğitim kurumları ve bilim insanları arasındaki ilişkilerin daha da gelişmesine katkıda bulunacağı ve üniversite öğrencilerine zenginleştirici deneyimler sunacağı belirtilmiştir. 

4. OTS Zirvesi'nde, Devlet Başkanları, “Türk Üniversite Birliği ve Yüksek Öğrenim Alanının Kuruluşuna Dair Yönerge”nin İkinci Eğitim Bakanları Toplantısında onaylanmasını takdir etmiş ve Birliğin tam anlamıyla işler hale gelmesini hedefleyen teknik toplantıların devam etmesini teşvik etmiş; ilgili Bakanlıklar ve devlet kurumlarına gerekli önlemleri almaları talimatını vermiş ve Atatürk Üniversitesi tarafından Ekim 2014’te düzenlenen Türk Üniversite Birliği (TURKUNIB) İlk Genel Kurulu’nun organizasyonunu desteklemiştir. 

Son olarak, Türk Konseyi Türk Üniversiteleri Birliği’nin (TURKUNIB) 7. Genel Kurulu, 20 Mayıs 2024 tarihinde Azerbaycan'ın Bakü şehrinde, TURKUNIB’in Başkan Üniversitesi olan Azerbaycan Devlet Ekonomi Üniversitesi tarafından düzenlenmiştir. Genel Kurul, yüksek düzeyli yetkililer, üniversite rektörleri, yardımcı rektörler ve Birlik üye üniversitelerinin temsilcileri tarafından katılım sağlanmıştır. Gündem çerçevesinde, Türk üniversiteleri TURKUNIB’in güçlendirilmesi ve daha ileri kurumsallaştırılması konularında sunumlar yapmıştır. Toplantı sırasında, TURKUNIB’e yeni üye üniversitelerin kabulü ile ilgili bir karar alınmıştır.

TURKUNIB Üye Üniversitelerinin sayısındaki artış ve faaliyetlerin yoğunlaşması nedeniyle, OTS Sekreterliği 6-7 Haziran 2023 tarihlerinde “Türk Medeniyetinin Başkenti” Semerkand’da Rektörler Özel Toplantısı’nı düzenlemiştir.

Toplantının gündemi doğrultusunda, Taraflar TURKUNIB’in işleyişi, Orkhun Değişim Programı’nın mevcut fırsatları ve zorlukları hakkında tartışmış ve TURKUNIB’in 2023-2024 dönemi faaliyetleri üzerine Yol Haritası’nı geliştirmiştir.

Özel Toplantının ardından, Taraflar, OTS Sekreterliği ile iş birliği içinde Özbek tarafı tarafından düzenlenen “Türk devletçiliğinin temellerini atan tarihsel bir figür olarak Afrasiyab (Alp Er Tonga)” başlıklı bilimsel çalıştaya da katılmıştır. 

Orhun Süreci

TURKUNIB’in birçok faaliyet alanı bulunmaktadır; bunlardan biri Orkhun Değişim Programı’dır. Sekreterya, Rektörler ve Yardımcı Rektörler düzeyinde 6 toplantı ve 6 Genel Kurul düzenlemiştir. İlk toplantılar, Birlik içindeki faaliyetlerin koordinasyonuna yardımcı olurken, Genel Kurullar ise Birlik organizasyonlarıyla ilgili gerekli kararları almaktadır.

Sekreterya, Orkhun sürecini, Türk Konseyi Üye Devletleri arasında öğrenci ve akademik personel için tam anlamıyla bir değişim programı haline getirmek için yoğun bir şekilde çalışmıştır. Son yıllarda, Türk Konseyi, üye üniversitelerin çeşitli eğitimsel yaklaşımlarını entegre etmeyi amaçlayan farklı tematik toplantılar düzenlemiştir; bunlar arasında Bologna Süreci, Erasmus Plus ve Avrupa Kredi Transfer Sistemi gibi yaklaşımlar bulunmaktadır. Bu toplantılar, çeşitli sektörel ve teknik buluşmalar, yerinde saha çalışmaları ve olağanüstü kongreleri içermektedir. Sonuç olarak, taraflar programın taslak düzenlemesini benimsemiş ve bu, programın gerçekleştirilmesinde büyük bir adım olmuştur. Taraflar, 2017-2018 akademik yılında proje pilot aşamasına başlamış ve bu süreçte Uluslararası İlişkiler ve Siyaset Bilimi bölümlerinden 43 üye üniversite öğrencisi programdan faydalanmıştır.

Okullar arasında işbirliği

Okullar arasındaki işbirliği üç ana odak alanını içermektedir: Öğrenciler için Değişim Programı, eğitim uzmanları için Değişim Programı ve Kardeş Okul Projesi. Türk Devletleri Teşkilatı, ilgili Eğitim Bakanlıklarının desteğiyle Türkiye'deki (2016) ve Azerbaycan'daki (2018) ortaokul/lise öğrencileri için iki değişim programı düzenlemiştir. Projeler, öğrencilerin benzer kültürel değerleri ve bakış açılarını anlamaları için yararlı araçlar olduğunu kanıtlamıştır. Ayrıca, öğrencilerin diğer Türk dillerine aşinalıklarını ve kardeş Türk devletleri hakkındaki farkındalıklarını ve genel bilgilerini artırmaktadır.