11. Enerji İşbirliği
11. Enerji İşbirliği
TDT'nin Enerjiden Sorumlu Bakanlar Toplantıları, Orta Asya'dan Avrupa'ya kadar geniş bir alanı kapsayan bölgenin enerji güvenliği mimarisine bağlılığı açısından özel bir öneme sahiptir. TDT, somut sonuçlar doğurabilecek ve TDT bünyesindeki tüm Tarafları kapsayan hedef odaklı çok taraflı enerji projelerine odaklanmaya çalışmaktadır. Ayrıca, Türk Dünyası 2040 Vizyonu, politikaların koordinasyonu, enerji çeşitlendirmesi ve özellikle yenilenebilir enerji alanında temiz/yeşil enerji için işbirliği yoluyla Üye Devletler arasında stratejik ortaklıklar kurma ihtiyacını vurgulamaktadır.

Alternatif enerji işbirliğine ilişkin uzman grubu toplantısı 22 Nisan 2016 tarihinde İstanbul'da düzenlenmiştir. Toplantıda taraflar, alternatif enerji kaynaklarının geliştirilmesine ilişkin olarak kendi ülkelerindeki durum hakkında bilgi paylaşımında bulunmuşlar ve  tüm Üye Devletlerin özellikle rüzgâr, güneş ve küçük hidroelektrik santrallerinden kaynaklanan büyük bir yenilenebilir enerji potansiyeline sahip olduğunun altını çizmişlerdir. Bununla birlikte, yenilenebilir enerji üretiminin Üye Devletlerdeki tüm enerji tesislerinin küçük bir bölümünü oluşturduğuna dikkat çeken taraflar, bu bağlamda, önümüzdeki dönemde dörtlü bir "Türk Devletleri Teşkilatı Üye Devletlerinin Nükleer Enerjinin Barışçıl Amaçlarla Kullanımı Alanındaki Çabalarının Düzenlenmesine İlişkin İşbirliği Protokolü" imzalanması konusunu değerlendirmeyi kararlaştırmışlardır. 

Sekretarya ayrıca 8 Mart 2017 tarihinde İstanbul'da düzenlenen 4. Uluslararası Nükleer Santraller Zirvesi'ne, "Sürdürülebilir Enerji Zorluklarının Karşılanması" konulu Bakanlar Konferansı'na ve 11 Haziran 2017 tarihinde Astana'da düzenlenen "Sürdürülebilir Kalkınma için Enerji konulu 8. Uluslararası Forum "a katılmıştır.

15 Ekim 2019 tarihinde Bakü'de düzenlenen Türk Devletleri Teşkilatı 7. Zirvesi sırasında Devlet Başkanları, enerji sektöründe işbirliği kurmanın öneminin altını çizmiş ve Üye ülkeleri arz güvenliği, enerji sektörünün serbestleştirilmesi, piyasaların kurulması ve/veya işletilmesi konularında işbirliği yapmaya ve bilgi ve uzmanlık alışverişinde bulunmaya teşvik etmişlerdir. Ayrıca enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji alanlarında işbirliğinin kurulması ve geliştirilmesi için önemli bir potansiyel olduğunu vurgulamışlardır.

Devlet Başkanlarının talimatları üzerine, 23-24 Şubat 2021 tarihlerinde TDT Enerji Bakanları 1. Toplantısı çevrimiçi formatta düzenlenmiştir. Türk Devletleri Teşkilatı bünyesinde kurulan bu çalışma platformu, Üye Devletlerin politikalarının koordinasyonunu ve enerji kaynaklarının verimli yönetimini güçlendirerek bölgesel işbirliğini sağlamanın yanı sıra, bölgede enerji verimliliği ve yenilenebilir enerji alanlarında ileri teknolojilerin uygulanmasına yönelik işbirliğini geliştirme fırsatlarını araştırmaktadır. Ayrıca, Üye Devletler arasında özellikle arama ve petrol mühendisliği, modern elektrik güç sistemlerinin tasarımı, yeşil enerji, elektrikli araçlar ve yenilenebilir enerji kaynakları konularında deneyim ve en iyi uygulamaların paylaşılması da işbirliğinin önemli bir parçası olarak değerlendirilecektir.

2. Toplantı 28 Eylül 2022 tarihinde Kazakistan'ın Almatı kentinde gerçekleştirilmiştir. Bakanlar, 24 Şubat 2021 tarihinde gerçekleştirilen TDT Enerjiden Sorumlu Bakanlar 1. Toplantısı'nın mutabık kalınan tutanaklarının çevrimiçi formatta uygulanması hakkında bilgilendirilmiş ve TDT Enerji İşbirliği Çalışma Grubu'nun önceki toplantılarını takdirle karşılamış, kendi ülkelerinde ve bölgede enerji alanındaki mevcut duruma ilişkin görüşlerini paylaşmış ve bu hayati alanda Türk işbirliğinin daha da geliştirilmesi konusundaki kararlılıklarını ifade etmişlerdir. Bu bağlamda taraflar, enerji sektöründeki mevzuat ve ulusal programlar, yenilenebilir ve alternatif enerji kaynakları, fosil yakıt enerjisi, nükleer enerji, enerji verimliliği, yeni teknolojilerin yaygınlaştırılması, kapasite geliştirme programları ve uluslararası alanda işbirliğinin arttırılması konularında bilgi ve fikir alışverişini içeren 2023-2027 TDT Enerji İşbirliği Programını ve ilgili eylem planını kabul etmişlerdir. Bakanlar, bölge içi bağlantının daha da geliştirilmesi, yenilenebilir ve alternatif enerji kaynaklarının iyileştirilmesi gerektiğini vurgulamışlardır. Toplantının önemli sonuçlarından biri olarak Bakanlar, 5 yıllık belgelerin uygulanmasından da sorumlu olacak TDT Enerji Koordinasyon Komitesi'nin kurulması konusunda mutabık kalmışlardır. Gözlemci Devlet Macaristan bir sonraki bakanlar toplantısına ev sahipliği yapmaya hazır olduğunu ifade etmiştir. Toplantı, 28-30 Eylül 2022 tarihleri arasında Almatı'da gerçekleştirilen Kazakistan Uluslararası "Petrol ve Gaz" Fuarı ve Konferansı (KIOGE) çerçevesinde uluslararası etkinlikler ve oturumlarla devam etmiştir.

TDT'nin Enerjiden Sorumlu Bakanlarının 3. toplantısı 30 Mart 2023 tarihinde Budapeşte'de gerçekleştirilmiştir. Toplantı sırasında Taraflar, TDT Üye ve Gözlemci Devletleri arasında enerji sektöründe artan işbirliğinden duydukları memnuniyeti ifade etmişler ve 2023-2027 OTS Enerji İşbirliği Programı ve Eylem Planının uygulanmasını denetlemek üzere enerji işbirliğini koordine etmek üzere Enerji Bakan Yardımcıları düzeyinde Enerji Koordinasyon Komitesinin kurulmasının tamamlanması talimatını vermişlerdir. Bakanlar, TDT Sekretaryasının Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (IAEA) ve Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı (IRENA) gibi ilgili uluslararası kuruluşlarla ortaklık kurma çabalarınıtakdirle karşılamıştır. 

Bir sonraki TDT Enerji Bakanları 4. Toplantısının 2024 yılında Kırgız Cumhuriyeti'nde yapılmasına karar verilmiştir.




Son Güncelleme: 17.08.2024 13:07:53